Najczęstsze błędy w instalacjach odgromowych
Instalacja odgromowa to siatka zwodów poziomych i zejść pionowych znajdujących się na obiekcie budowlanym. Ma ona za zadanie przyjąć wyładowanie atmosferyczne i sprowadzić je bezpiecznie, najkrótszą drogą, do ziemi. Estetycznie wykonana odgromówka nie rzuca się
w oczy. Niestety, często popełniane podczas montażu błędy, mogą zmniejszyć jej skuteczność oraz spowodować, że stanie się elementem szpecącym budynek.
Projektu instalacji dokonuje najczęściej architekt lub inżynier elektryk. Doboru materiałów na podstawie projektu może dokonać sprzedawca – dystrybutor, a częścią montażową zajmują się instalatorzy branży elektrycznej oraz, coraz częściej, dekarze.
Bardzo ważnym elementem instalacji odgromowej jest uziemienie, czyli ta część, która odprowadza prąd bezpośrednio do ziemi. Uziom może mieć charakter fundamentowy (wykorzystanie elementów zbrojenia), otokowy (wkopana dookoła obiektu bednarka), bądź szpilowy (zagłębione w podłożu pręty).
Wg obowiązujących aktualnie norm, minimalna długość uziomu szpilowego wynosi 3m. Po wbiciu uziomu bezwzględnie należy dokonać pomiaru oporności. Oporność uziemienia musi mieć wartość <10Ω. W razie potrzeby należy dobijać kolejne pręty tak długo, aż uzyskana zostanie pożądana wartość. Niedokonanie pomiaru i pozostawienie uziemienia z wartością oporności ≥ 10Ω może mieć fatalne skutki: prąd piorunowy nie zostanie odprowadzony przez do ziemi, lecz przeskoczy na elementy mające lepsze połączenie elektryczne z gruntem (np. przewody elektryczne znajdujące się w obiekcie). Wynikiem czego zniszczeniu ulegnie instalacja oraz urządzenia elektryczne.
Błędy powtarzane podczas montażu instalacji odgromowej, dotyczą także zwodów pionowych, prowadzonych po ścianach budynków. Drut można prowadzić stosując specjalne uchwyty, bądź pod tynkiem, w specjalnie do tego przystosowanej grubościennej, niepalnej rurce. Wykorzystywanie w tym celu rury osłonowej na kable techniczne (tzw. „peszla”), może doprowadzić do zniszczenia elewacji lub pożaru, gdyż drut odgromowy przewodzący prąd piorunowy rozgrzewa się i odkształca.
W obszarze zwodów pionowych, jak i poziomych, najprawdopodobniej z racji oszczędności, uchwyty podtrzymujące drut montowane są w za dużych odstępach. Prawidłowa odległość to nie więcej niż 1m. Ich rzadkie umiejscowienie powoduje odkształcanie się drutu i nadaje instalacji mało estetyczny charakter. Mała liczba uchwytów na dachu, w szczególnych przypadkach, może spowodować oberwanie części dachowej instalacji odgromowej pod naporem śniegu. Dobierając uchwyty należy kierować się rodzajem pokrycia, ewentualnymi wskazaniami producenta oraz gustem zleceniodawców. Rozróżniamy uchwyty przeznaczone na dachy: blaszane, kryte gontem papowym, kryte dachówką typu „karpiówka”, kryte dachówką ceramiczną, strzechą, drewniane oraz dachy płaskie. W każdym z przypadków, podczas montażu uchwytów, należy zwrócić uwagę na ich właściwe osadzenie. Do błędów montażowych należą m.in.:
– niewłaściwy dobór uchwytów do rodzaju pokrycia,
– niewłaściwy dobór uchwytu z zamkiem do dachówki ceramicznej z zamkiem,
– niewłaściwe zaizolowanie uchwytów przykręcanych do blachy czy papy (należy tu użyć wkrętów farmerskich i podwójnej podkładki),
– zbyt duża ilość kleju montażowego bądź masy klejącej (w przypadku uchwytów klejonych do pokrycia dachowego), co może spowodować spływanie uchwytów,
– niewystarczające osuszenie i oczyszczenie klejonych powierzchni,
– dobranie za krótkich uchwytów z zaczepem (zaczep powinien chwycić się łaty lub kontrłaty),
– nadmierne przypadkowe zniszczenie pokrycia.
Dekarze mogą wykazać się wyjątkową delikatnością przy montowaniu uchwytów na dachu, nie powodując przypadkowego uszkodzenia pokrycia dachowego.
Instalując system odgromowy należy bezwzględnie pamiętać o ochronie kominów i innych obiektów znajdujących się na dachach. W tym celu stosuje się tzw. ochronę strefową, montując iglice kominowe i maszty. W przypadku połączenia masztu antenowego z instalacją odgromową, należy go łączyć poprzez iskiernik.
Do najczęściej popełnianego błędu należy niedokładne wyprostowanie drutu odgromowego. Drut należy prostować przy pomocy specjalnie do tego przeznaczonego urządzenia zwanego prostowarką. 9-rolkowa prostowarka do drutu odgromowego z napędem ręcznym produkcji elko-bis to urządzenie niezbędne podczas montażu instalacji odgromowej. Pozwala ono zaoszczędzić czas i energię oraz uzyskać estetyczny wygląd instalacji odgromowej. Ponadto stosowanie metod typu „drzewo-samochód” może spowodować uszkodzenie powłoki cynkowej drutu, co będzie skutkowało szybszym korodowaniem i skróceniem żywotności instalacji.
Serdecznie zachęcamy osoby zainteresowane poszerzeniem kwalifikacji w zakresie montażu systemów odgromowych do zapoznania się z filmami instruktażowymi oraz do udziału w organizowanych przez firmę ELKO-BIS szkoleniach. Więcej informacji na www.elkobis.com.pl
