Uziemienia – uziomy szpilkowe
Nowoczesne obiekty budowlane wymagają niezawodnych zabezpieczeń instalacyjnych, takich jak zewnętrzna ochrona odgromowa, minimalizująca ryzyko utraty życia, zdrowia i mienia. Funkcjonalnie połączone elementy instalacji odgromowej mają za zadanie bezpieczne sprowadzenie prądów piorunowych do ziemi. Uziemienie jest podstawowym elementem tego systemu. Właściwy dobór materiałów i staranność ich wykonania ma decydujące znaczenie w skuteczności ochrony odgromowej.
Uziomy zapewniają połączenie elementów uziemianych instalacji odgromowej z gruntem, przy zachowaniu dopuszczalnie małej rezystancji (najczęściej do 10 Ω). Znajduje się ono w grupie instalacyjnej związanej z tzw. robotami zanikowymi, do których szansa powrotu jest niemożliwa bez uszkadzania części obiektu. Uziomy pionowe wykorzystywane w systemach uziemiających pozwalają na zmiany, dobudowy, wymiany – bez ingerencji w części budowlane obiektów. Stan uziomów, na co dzień niewidocznych, można określić poprzez pomiary rezystancji uziemienia oraz wykopy rewizyjne.
Podstawowe zasady wykonywania uziomów oraz wytyczne materiałowe znajdują się w normie PE-EN 62305-3:2009 Ochrona odgromowa – Część 3: Uszkodzenia fizyczne obiektów i zagrożenie życia. Wśród najczęściej wymienianych i stosowanych materiałów do produkcji uziomów znajdziemy: stal ocynkowaną na gorąco, stal nierdzewną i stal miedziowaną. Uziomy, jako kompletne elementy instalacji odgromowej, wymagają badań na zgodność z normą PN-EN 62561-2:2012 Elementy urządzenia piorunochronnego (LPSC) – Część 2: Wymagania dotycząc przewodów i uziomów. Producenci zobowiązani są do potwierdzenia zgodności parametrów produkowanych uziomów w certyfikowanych ośrodkach badawczych.
Do oceny jakości uziomów niezbędne są:
- badanie grubości powłok na przewodach,
- badanie odporności na zginanie i przyczepności – dla przewodów z powłokami,
- badanie odporności na oddziaływanie mgły solnej, wilgotnej atmosfery siarki,
- badanie odporności na rozciąganie i wydłużanie,
- badanie rezystywności uziomu.
Uziomy pionowe, potoczne zwane przez wykonawców szpilkowymi, są bardzo popularnym i często wybieranym rodzajem uziemienia. Jest to najbardziej mobilny rodzaj uziomu, stosowany często w budownictwie jednorodzinnym oraz tam, gdzie nie ma możliwości zabudowy innych rodzajów uziemień (np. w strefy z nawierzchnią utwardzoną wokół budynku, opaski, chodniki, parkingi, drogi wewnętrzne). Dobrze spisują się przy pracach remontowych, kiedy potrzeba zabudować dodatkowe lub wymienić istniejące elementy. Czas montażu uziomów szpilkowych jest znacznie krótszy w porównaniu do pozostałych rodzajów uziemień. Dla obiektów z rozległymi systemami elektronicznymi lub z dużym ryzykiem wystąpienia pożaru, preferowane są uziomy fundamentowe, kratowe lub otokowe, a uziomy szpilkowe stosuje się tu w celu poprawy ich parametrów.
Na rynku występują uziomy pionowe z możliwością dobudowy kolejnych odcinków (składane). Tworzą one bardzo elastyczne systemy uziomowe, dostosowane do różnych warunków gruntowych. Po pogrążeniu w ziemi jednego pręta, poprzez specjalny łącznik pogrąża się następny element i kolejny, aż do uzyskania normatywnej rezystancji uziemienia.
Uziomy pionowe należy montować tak, aby ich głowice były na głębokości nie mniejszej niż 0,5 m od powierzchni ziemi. W celu zminimalizowania skutków sprzężenia elektrycznego w ziemi, rozkład uziomów pionowych powinien być możliwie najbardziej równomierny. Praktyka monterska pokazuje, że uziom szpilkowy należy wbić głębiej niż 3 metry aby uzyskać odpowiedni parametr rezystancji.
Uziomy pionowe powinny być elektrochemicznie kompatybilne z elementami instalacji odgromowej do których są przyłączone i posiadać dużą odporność na korozję.
Firma ELKO-BIS – producent z blisko 20-letnią tradycją, oferuje szeroki asortyment wysokiej jakości uziomów szpilkowych, odpowiadający specyficznym potrzebom rynku. Proste uziomy prętowe, uziomy profilowe i uziomy składane (umożliwiające łączenie prętów do uzyskania odpowiedniej długości), dostępne są w długościach 1-3 m, w różnych wersjach materiałowych, o różnym rodzaju powłoki antykorozyjnej.
Ciekawym rozwiązaniem patentowym są uziomy pionowe z serii TERRA-GROM. Ich innowacyjność polega na sposobie łączenia kolejnych prętów, do czego wykorzystano mosiężne złączki (tuleje) o karbowanych wnętrzach. Podczas zbijania, pręty uziomowe o wyjątkowo wysokiej powłoce antykorozyjnej (do 100μm cynku ogniowego), wciskają się w karbowane wnętrze mosiężnej tulei, tworząc z nią połączenie nierozerwalne. Wysoka powłoka gwarantuje długowieczność uziomów w warunkach nawet bardzo agresywnych gleb. Uziomy TERRA-GROM dostępne są w średnicach 14,2-20 mm.
Najnowszym produktem ELKO-BIS z grupy uziomów prętowych jest uziom ELKONOMIC. Wykonany z prętów 1,5-metrowych, które łączy się ze sobą poprzez wciskanie. Jeden z prętów zaczyna się szpicem, co ułatwia jego pogrążanie w gruncie. Odpowiednie zakończenie umożliwia zamontowanie kolejnego pręta wyposażonego w złącze do podłączenia bednarki. Zwielokrotnianie długości uziomu ELKONOMIC jest możliwe poprzez montaż kolejnych wciskanych elementów. Prosta budowa uziomu znacznie przyspiesza czas montażu i sprawia, że jest on ekonomiczną alternatywą bardziej zaawansowanych rozwiązań. Mimo atrakcyjnej ceny, uziom ELKONOMIC cechuje bardzo
wysoka powłoka ocynku ogniowego – do 100 µm.
Pogłębianie uziomów szpilkowych ułatwia pobijak do uziomów, kompatybilny z młotami udarowymi o standardzie SDS-MAX. Więcej informacji o uziomach na stronie www.elkobis.com.pl
Uziomy pionowe składane można rozbudowywać na żądaną długość
